Το ιδιωτικό χρέος στην Ελλάδα, δηλαδή το χρέος των φυσικών και νομικών προσώπων ξεπερνά τα 245 δισεκατ. € και περιλαμβάνει ~145 δισεκατ. € προς δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία, ~80 δισεκατ. € προς τράπεζες, ~20 δισεκατ. € προς funds, καθώς και αγνώστου ύψους οφειλές μεταξύ ιδιωτών (προμηθευτών και εργαζομένων).
Η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) ιδρύθηκε το 2016, έτος σημαδιακό, διότι για πρώτη φορά μετά την έναρξη της κρίσης άρχισε η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών, κυρίως μέσω μεταβιβάσεων σε funds. Η ΕΓΔΙΧ έχει ως αποστολή τον συντονισμό των εμπλεκόμενων μερών, την υλοποίηση στην πράξη του νομικού πλαισίου, καθώς και την ενημέρωση και υποστήριξη των οφειλετών για την αντιμετώπιση της υπερχρέωσης.
Στη χώρα μας, η αντιμετώπιση των οφειλών υλοποιείται σύμφωνα με το εθνικό νομικό πλαίσιο, τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες και τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μέσω των ακόλουθων εργαλείων:
- Ρύθμιση απευθείας με τον εκάστοτε πιστωτή, είτε δημόσιο σε έως 48 δόσεις, είτε τράπεζες / funds μέσω του Κώδικα Δεοντολογίας.
- Ρύθμιση όλων των οφειλών με μια διαδικασία, είτε εξωδικαστικώς μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, είτε δικαστικώς με θεσμικό πλαίσιο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, καθώς και την εξυγίανση, ειδική διαχείριση και πτώχευση.
- Ειδικά για την προστασία της 1ης κατοικίας έχει αναπτυχθεί μια ηλεκτρονική διαδικασία ευνοϊκής ρύθμισης στεγαστικών και επιχειρηματικών δανείων, που περιλαμβάνει διαγραφή ποσού (εφόσον το χρέος ξεπερνά το 120% της εμπορικής αξίας της κατοικίας), μακροχρόνια αποπληρωμή σε έως 25 έτη, χαμηλό επιτόκιο 2% και κρατική επιδότηση των μηνιαίων δόσεων κατά 20-50%.
Η στόχευση των ανωτέρω εργαλείων είναι να μειωθεί το ιδιωτικό χρέος, αλλά αυτό πρέπει να γίνει με ορθό τρόπο, επιτυγχάνοντας μια ισορροπία μεταξύ των οικονομικών και κοινωνικών παραμέτρων και συνθηκών. Παράλληλα δηλαδή πρέπει να προστατεύεται η 1η κατοικία των ευάλωτων νοικοκυριών, καθώς και να διασφαλίζεται η λειτουργία των βιώσιμων επιχειρήσεων, ειδικά των μικρομεσαίων.
Ωστόσο αυτά τα εργαλεία οδεύουν στη λήξη τους τον Απρίλιο 2020, αφού από 1η Μαΐου θα ισχύσει ένα νέο πλαίσιο ρύθμισης όλων των οφειλών νοικοκυριών και επιχειρήσεων και θα παρέχει 2η ευκαιρία. Το πλαίσιο αυτό θα εναρμονίσει και την Ευρωπαϊκή Οδηγία 1023/2019 για την προληπτική αναδιάρθρωση οφειλών, καθώς και την έγκαιρη προειδοποίηση, προκειμένου η διάσωση των επιχειρήσεων να γίνεται σε όσο τον δυνατόν πιο αρχικό στάδιο.
Όλες οι παραπάνω ενέργειες και δράσεις είναι μέρος της Εθνικής Στρατηγικής για τη μείωση του ιδιωτικού χρέους και έχουν ως στόχο την καταπολέμηση χρόνιων αδυναμιών και ελλείψεων.
Όλοι οι πολίτες μπορούν να ενημερώνονται είτε ηλεκτρονικά (www.keyd.gov.gr), είτε μέσω των 42 Κέντρων και Γραφείων Ενημέρωσης και Εξυπηρέτησης Δανειοληπτών (ΚΕΥΔ – ΓΕΥΔ) της ΕΓΔΙΧ που λειτουργούν πανελλαδικά (τηλ.: 213.212.57.30), τα οποία έχουν ήδη υποστηρίξει δωρεάν πάνω από 18 χιλιάδες νοικοκυριά και μικρο-επιχειρηματίες.
ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΡΜΟΥΣΗΣ,
ΕΙΔΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΧΡΕΟΥΣ,
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ